Excessen in het bedrijfsleven en misstanden in bijvoorbeeld de zorgsector en bij woningcorporaties hebben ons met de neus op de feiten gedrukt: de wal keert het schip. Van de onderneming wordt verwacht dat zij een veelheid aan waarden nastreeft. Evenwicht, duurzaamheid, moraliteit, de license to operate en maatschappelijke verantwoordelijkheid worden als essentieel gezien. Nadrukkelijke aandacht voor burger en klant geven contour aan het gerevitaliseerde stakeholder-denken. ‘Last but not least’ is er het besef dat het begint en eindigt met gedrag, ten positieve of ten negatieve. Daarom is het vanzelfsprekend dat er veel aandacht uitgaat naar het definiëren, ‘meten’, beoordelen, veranderen en beïnvloeden van dat gedrag. Aangrijpingspunt zijn de ‘controls’: factoren of hendels die dat gedrag (kunnen) beïnvloeden of bepalen. Daarbij gaat het zowel om ‘hard controls’ als ‘soft controls’. In dit artikel worden verschillende controls die gericht zijn op het beïnvloeden van gedrag in samenhang beschreven.